Εκκολπώματα & Εκκολπωματίτιδα

Τα εκκολπώματα είναι μικρές σακοειδείς προσεκβολές του εντερικού τοιχώματος, που εμφανίζονται κυρίως στο παχύ έντερο (κόλον). Η ύπαρξη εκκολπωμάτων χωρίς φλεγμονή ονομάζεται εκκολπωμάτωση και συχνά είναι ασυμπτωματική.

Όταν όμως ένα ή περισσότερα εκκολπώματα φλεγμάνουν ή μολυνθούν, προκαλείται εκκολπωματίτιδα, μια σοβαρότερη κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως αποστήματα, διάτρηση και περιτονίτιδα.

Η συχνότητα των εκκολπωμάτων αυξάνεται με την ηλικία, επηρεάζοντας περίπου 50% των ατόμων άνω των 60 ετών.

Αιτίες & Παράγοντες Κινδύνου

Η κύρια αιτία των εκκολπωμάτων είναι η αυξημένη ενδοαυλική πίεση στο έντερο, που προκαλεί εξασθένιση των τοιχωμάτων του και σχηματισμό εκκολπωμάτων.

📌 Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης εκκολπωμάτων και εκκολπωματίτιδας:

✅ Διατροφή χαμηλή σε φυτικές ίνες – αυξάνει την πίεση στο έντερο.
✅ Δυσκοιλιότητα και έντονη προσπάθεια στην αφόδευση.
✅ Γήρανση – η ελαστικότητα του εντερικού τοιχώματος μειώνεται με την ηλικία.
✅ Παχυσαρκία – αυξημένος κίνδυνος εκκολπωματίτιδας.
✅ Χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών (ΜΣΑΦ) και κορτικοστεροειδών – μπορεί να αυξήσουν τη φλεγμονή.
✅ Κάπνισμα και χαμηλή φυσική δραστηριότητα – σχετίζονται με σοβαρότερες μορφές εκκολπωματίτιδας.

Συμπτώματα των Εκκολπωμάτων & Εκκολπωματίτιδας

🔹 Ασυμπτωματικά Εκκολπώματα: Οι περισσότεροι άνθρωποι με εκκολπώματα δεν εμφανίζουν συμπτώματα και η διάγνωση γίνεται τυχαία σε κολονοσκόπηση ή αξονική τομογραφία.

🔹 Συμπτώματα Εκκολπωματίτιδας (Όταν υπάρχει φλεγμονή):
📌 Έντονος κοιλιακός πόνος, κυρίως στο αριστερό κάτω τεταρτημόριο (συχνότερη εντόπιση στο σιγμοειδές).
📌 Πυρετός και ρίγη.
📌 Αλλαγές στις κενώσεις – δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
📌 Ναυτία και έμετος.
📌 Απώλεια όρεξης και γενική αδιαθεσία.
📌 Ευαισθησία στην κοιλιά κατά την ψηλάφηση.

⚠ Επικίνδυνες επιπλοκές της εκκολπωματίτιδας:
✔ Απόστημα – μπορεί να προκαλέσει σοβαρή μόλυνση.
✔ Διάτρηση εντέρου – οδηγεί σε περιτονίτιδα, μια επείγουσα κατάσταση.
✔ Εντερική απόφραξη – λόγω στένωσης του εντέρου.
✔ Εντεροκυστικά ή εντεροκολπικά συρίγγια.

Εάν η εκκολπωματίτιδα είναι ήπια, μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά, αλλά οι σοβαρές περιπτώσεις απαιτούν επείγουσα χειρουργική επέμβαση.

Διάγνωση των Εκκολπωμάτων & Εκκολπωματίτιδας

Η διάγνωση βασίζεται σε ιστορικό, κλινική εξέταση και απεικονιστικές εξετάσεις:

🔹 Αξονική Τομογραφία Κοιλίας (CT scan) – η πιο αξιόπιστη εξέταση για την εκκολπωματίτιδα.
🔹 Αιματολογικές εξετάσεις – αύξηση των λευκοκυττάρων και της CRP σε φλεγμονώδεις περιπτώσεις.
🔹 Κολονοσκόπηση – ενδείκνυται μόνο μετά την ύφεση της φλεγμονής, για να αποκλειστούν άλλες παθήσεις (καρκίνος, ΙΦΝΕ).
🔹 Υπερηχογράφημα κοιλίας – λιγότερο ακριβές από την αξονική τομογραφία.

Θεραπεία των Εκκολπωμάτων & Εκκολπωματίτιδας

Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κατάστασης:

1. Συντηρητική Αντιμετώπιση (Ήπια Εκκολπωματίτιδα & Πρόληψη Υποτροπών)

✅ Διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες – για την πρόληψη των επιπλοκών.
✅ Αύξηση κατανάλωσης νερού – αποτρέπει τη δυσκοιλιότητα.
✅ Αποφυγή ΜΣΑΦ και στεροειδών.
✅ Αντιβιοτική αγωγή από το στόμα (για ήπιες φλεγμονές).

📌 Αν η εκκολπωματίτιδα είναι ήπια, συνήθως υποχωρεί με αντιβιοτικά και ξεκούραση.

2. Νοσηλεία & Ενδοφλέβια Θεραπεία (Σοβαρή Εκκολπωματίτιδα)

🔹 Ενδοφλέβια αντιβιοτικά.
🔹 Ενδοφλέβια υγρά και διακοπή από του στόματος σίτιση.
🔹 Παροχέτευση αποστήματος μέσω ακτινολογικής καθοδήγησης.

3. Χειρουργική Αντιμετώπιση (Σε Επιπλοκές ή Υποτροπές)

📌 Ενδείξεις για χειρουργική επέμβαση:
✔ Υποτροπιάζουσα εκκολπωματίτιδα (3+ επεισόδια).
✔ Διάτρηση εντέρου με περιτονίτιδα.
✔ Εντερική απόφραξη λόγω στένωσης.
✔ Αποστήματα που δεν ανταποκρίνονται σε παροχέτευση.
✔ Δημιουργία συριγγίων (εντεροκυστικά, εντεροκολπικά).

Χειρουργικές Τεχνικές

✔ Σιγμοειδεκτομή με πρωτογενή αναστόμωση – Αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος του παχέος εντέρου και επανασύνδεση.
✔ Σιγμοειδεκτομή με στομία (Hartmann’s procedure) – Σε βαριές περιπτώσεις με περιτονίτιδα.

Συμπέρασμα

Η εκκολπωμάτωση είναι συνήθως ακίνδυνη, αλλά η εκκολπωματίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία είναι απαραίτητες για την πρόληψη χειρουργικών επεμβάσεων.

📌 Αν εμφανίσετε έντονο κοιλιακό πόνο, πυρετό ή αλλαγές στις κενώσεις, συμβουλευτείτε άμεσα έναν ειδικό χειρουργό! 🚑